Sceny kolejowe w filmach

Filmów z różnorodnymi sytuacjami kolejowymi jest w polskiej kinematografii niezliczona ilość.... Na poniższym blogu prezentowane są screeny związane z wszelkimi motywami odnoszącymi się do transportu kolejowego, które pochodzą z polskich produkcji lub zostały zrealizowane w krajowych plenerach. Niezależnie od wartości artystycznych prezentowane są zarówno klasyki polskiego kina, a także filmy nieco zapomniane czy wręcz kiczowate, które należałoby nawet wręcz omijać szerokim łukiem. W filmowych wpisach nie będą publikowane ich recenzje, a tylko konkretne informacje o latach produkcji i twórcach filmu oraz krótki komentarz dotyczący obsady czy pleneru. Przypadki wyraźnych błędów lub nierealistycznych scen, dotyczących zwłaszcza współczesnej kolei i  kolejarzy, staram się opatrzyć dodatkowym komentarzem.

Czasami dodatkowo wzbogacam wpis o ciekawostki związane z rockową ścieżką dźwiękową. Oprócz filmów fabularnych z koleją w tle, na stronie pojawiły się dwa filmy, które uwieczniły ważne festiwale muzyczne z lat 80 - są to "Koncert" oraz "Fala - Jarocin '85". Ponadto dodaję także informacje o filmach produkcji zagranicznej z wyraźnym polskim akcentem kolejowym. Na stronie pojawiają się filmy pełnometrażowe, krótkometrażowe, a także przedstawienia teatru telewizji oraz opcjonalnie wybrane seriale (traktowane dość wybiórczo). Sceny realizowane w stołęcznym metrze są pomijane.

 

Fenomenalny motyw kolejowy z filmu "Wesele"(2004) - reż. Wojciech Smarzowski, zdjęcia: Andrzej Szulkowski, konsultacja kolejowa: Henryk Gerlach

Kolejarz w polskim filmie

Wiele kolejowych ról w polskich filmach nie zostało podpisanych. Wynika to z epizodycznej roli jaką kolejarz odgrywał filmie oraz faktu, że odtwórcą był autentyczny pracownik polskiej kolei. Wśród aktorów, którzy mają najwięcej kolejowych ról należy wymienić dwa nazwiska - Kazimierz Ostrowicz i Jerzy Block. Wśród współczesnych filmów pojawia się mało realistyczny trend by pojawiających się w kadrach pracowników kolei ubierać w mundury kolejowych spółek stworzonych na potrzeby filmu, kolorystycznie odbiegających od polskiego narodowego przewoźnika lub nakładać stare mundury i nakrycia głowy nie pasujące do danej teraźniejszości. Jest to szczególnie widoczne w filmach, których fabuła mogłaby w jakikolwiek sposób wizerunkowo zaszkodzić istniejącej na polskim rynku spółce kolejowej np. wypadek, opóźnienie, niemiła obsługa, konflikt z pasażerem.

Gdzie kręcono polskie filmy z koleją w tle?

Jedną z istotniejszych kwestii w omawianiu poszczególnego filmowego motywu kolejowego jest próba namierzenia geograficznej lokalizacji pleneru na podstawie szczegółów pojawiających się w tle. Strona w pewnym stopniu odpowiada zatem na pytanie "Gdzie kręcono polskie filmy?". Chodzi zwłaszcza o rozpoznanie pojawiających się w filmach stacji kolejowych. Jeżeli informacje o lokacji danego filmu nie są podane w internecie, to staram się rzetelnie przeanalizować każdy plener by odpowiedzieć na to pytanie. Co istotne, nie należy tego robić podstawie tablic z nazwami miejscowości, które bardzo często są elementami scenografii. W rozpoznaniu plenery mogą pomóc cechy charakterystyczne pojawiające się w tle (architektura, układ torowisko etc). Na witrynie znajduje się ponad 200 różnych podpisanych plenerów kolejowych z filmów, które realizowano w różnych punktach sieci kolejowej Polski. Są one odpowiednio otagowane. Lokalizacje, których elementy - wydawałoby się - pozwalalają rozpoznać plener filmowy, ale mi się to nie udało, oznaczam podpisem NIENAMIERZONY PLENER.  

 

Szczególne podziękowania za nieocenioną pomoc przy rozpoznawaniu plenerów kolejowych i propagowanie transportu kolejowego dla: Michała Kawalkiewicza, Pawła Korcza, Kaspra Fiszera, Dariusza Skupnia, Bogusława Moleckiego, Patryka Dobrzyńskiego, Miłosza Mazurka, Bartosza Głąba, Tomasza Głowackiego, Grzegorza Tomaszewskiego, Ariela Ciechańskiego, Alexa Migonia, Moniki Stasińskiej, a także członkom Grodziskiej Kolei Drezynowej oraz Ekipie PKP Jazda i wielu innych osobom, których nie sposób wymienić. Odrębne podziękowania z wyrazami szacunku dla pana Henryka Gerlacha, konsultanta ds. kolejowych w ponad 110 produkcjach (w tym tak ważne pozycje jak: "Wesele", "Dzień Świra")

Podziękowania również za stworzenie pierwszej listy "filmów z koleją"  dla Jacka Raczkowskiego, Romana Garbacika i innych (lista tutaj), a także dla wszystkich miłośników kolei wspominających filmy z pociągami w tle na różnego rodzaju forach kolejowych.

Prezentowane na blogu screeny publikowane są zgodnie z prawem cytatu. Czasami w rogu obrazu pojawia się logo kanału np. TVP1, TVP2, TVP KULTURA, TVP HISTORIA, TVP POLONIA, TVN, Stopklatka, ALE KINO, PULS, Canal+, KINO POLSKA. Podziękowania należą się również dla twórców ramówek tych kanałów, dzięki którym można było zaprezentować niektóre screeny na tym blogu. Wielkie dzięki dla osób które dygitalizują i zgrywają te filmy z programów udostępniając ich fragmenty w sieci.

Wielkie podziękowania i szacunek za włożoną pracę należą się także dla twórców bazy polskiego filmu, która znajduje się na witrynie 'filmpolski.pl'. Wiele informacji o polskiej kinematografii czerpię z tej strony. Po latach działalności bloga zauważyłem, że chociaż nie jest to proporcjonalne, to blog 'motyw-kolejowy' i podawane na nim informacje o filmowych dworcach kolejowych przyczyniają się do uzupełniania lokacji przez redaktorów strony:

 

Alfabetyczna lista wszystkich filmów omówionych na blogu znajduje się tutaj. W razie kontaktu, uwag, ciekawostek czy też konsultacji związanych ze scenami kolejowymi czy plenerami proszę o kontakt mailowy wycinki90@gmail.com




                                                                                                       Motyw Kolejowy 100%